Lưu trữ số - hành trình bắt buộc vì Quốc gia số

Trước bối cảnh Luật Lưu trữ (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, Hội nghị Lưu trữ số - The Next in Archive vừa được tổ chức bởi Hội Văn thư Lưu trữ Việt Nam và FPT IS với sự hỗ trợ chuyên môn từ Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước đã đưa ra những góc nhìn, giải pháp toàn diện về cả chuyên môn và công nghệ.

Sự kiện song hành bởi đơn vị chuyên sâu chuyên môn về lưu trữ và đơn vị hàng đầu về công nghệ thu hút gần 300 đại biểu là đại diện bộ, ngành, địa phương, Tập đoàn, Tổng công ty Nhà nước, Trung tâm lưu trữ lịch sử trung ương và địa phương, các nhà quản lý, nhà nghiên cứu…

Đây được xem là sự kiện tiên phong trong hành trình chuẩn bị thực hiện các nội dung đáp ứng quy định về Lưu trữ số tại Luật Lưu trữ số 33/2024/QH15 vừa được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025, đòi hỏi sự chuẩn bị sẵn sàng và thay đổi toàn diện trong công tác lưu trữ ở tất cả các đơn vị, tổ chức liên quan.

“Lưu trữ số là hành trình bắt buộc, không có lựa chọn khác”

Đó là khẳng định của ông Đặng Thanh Tùng, Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước trong bài phát biểu tại hội nghị.

Theo ông Tùng: “Đây là hội nghị toàn quốc đầu tiên triển khai nội dung liên quan tới Luật Lưu trữ năm 2024 và phần khó nhất Luật là Lưu trữ số. Lưu trữ số là nhiệm vụ quan trọng của các cơ quan, tổ chức, cá nhân hoạt động trong bối cảnh chuyển đổi số nhằm gìn giữ bằng chứng pháp lý về quá trình hoạt động của các cơ quan, tổ chức và lưu giữ thông tin có giá trị cho thế hệ tương lai. Lưu trữ số là hành trình bắt buộc, không có lựa chọn khác.”

Nhận định này là xác đáng khi Việt Nam đang trải qua giai đoạn chuyển đổi số mạnh mẽ, với sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin và truyền thông.

Lượng dữ liệu khổng lồ được tạo hàng ngày đặt ra yêu cầu cấp thiết về một giải pháp lưu trữ hiện đại, hiệu quả thay cho lưu trữ thủ công - phương pháp tiềm ẩn nhiều nguy cơ như tài liệu bị xuống cấp, hư hỏng... dẫn đến mất mát và không có khả năng phục hồi.

Ông Hoàng Quốc Tuấn - Chủ tịch Hội Văn thư Lưu trữ Việt Nam phát biểu khai mạc hội nghị.

Luật Lưu trữ năm 2024 quy định rõ yêu cầu về chuẩn hồ sơ, tài liệu lưu trữ số, đây chính là “hồi chuông” thúc giục các doanh nghiệp, tổ chức công nghệ vào cuộc để góp phần thúc đẩy chuyển đổi số lĩnh vực lưu trữ.

“Cùng với sự phát triển hết sức nhanh chóng của khoa học và công nghệ, Nhà nước ta đang đặt ra cho ngành Lưu trữ Việt Nam những yêu cầu rất mới trong việc quản lý, bảo vệ an toàn và phát huy giá trị tài liệu lưu trữ, Phông Lưu trữ quốc gia Việt Nam.

Vì vậy, chúng tôi nhận định việc chuyển đổi số trong Nhà nước và trong từng tổ chức, doanh nghiệp đối với hoạt động lưu trữ là cấp thiết, không thể trì hoãn, nhưng cần phải thiết thực, hiệu quả, khả thi trên cơ sở bảo đảm được một hạ tầng pháp lý rõ ràng, một hạ tầng công nghệ và kỹ thuật tương thích, một nguồn nhân lực sẵn sàng đáp ứng đúng các yêu cầu của nhiệm vụ chuyển đổi số trong lĩnh vực văn thư, lưu trữ hiện tại và tương lai,” ông Hoàng Quốc Tuấn, Chủ tịch Hội Văn thư Lưu trữ Việt Nam chia sẻ về bối cảnh và yêu cầu của lưu trữ số hiện tại.

Ở bài toán lưu trữ quốc gia, các đại biểu cho biết Nền tảng Lưu trữ số quốc gia đã được triển khai bởi Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước, với sự tham gia đồng hành của FPT IS là hạ tầng công nghệ đặc biệt quan trọng.

Nền tảng Lưu trữ số quốc gia được xây dựng theo tiêu chuẩn ISO 14721 đã được áp dụng tại nhiều quốc gia, trên cơ sở đó, FPT IS đã hoàn thiện giải pháp giải pháp Lưu trữ số - ArchiveNex. Đây là một giải pháp tin cậy, toàn diện, đã được kiểm nghiệm để giải quyết và quản lý bài toán lưu trữ cho Việt Nam.